De wet van Stigler

De wet van Stigler

Wil je een wetenschappelijke ontdekking naar jezelf vernoemd hebben? Dan kun je die ontdekking beter eerst door iemand anders laten doen. Althans, dat zegt de wet van Stigler.

De wet van Stigler stelt dat geen enkele wetenschappelijke ontdekking wordt vernoemd naar zijn oorspronkelijke ontdekker. Deze stelling blijkt inderdaad zeer vaak bewaarheid, getuige de lange lijst van voorbeelden in de Engelstalige wikipedia.Toch wil dat niet zeggen dat de wetenschap niet het principe van "ere wie ere toekomt" hanteert. Maar door verschillende oorzaken is de vernoeming wel eens naar iemand anders gegaan dan de eerste ontdekker.

Een van de bekendste voorbeelden is de stelling van Pythagoras, die niet door Pythagoras is ontdekt, maar al ruim duizend jaar eerder bekend was in Mesopotamië. In die tijd was het gebruikelijk de bevindingen te noteren in spijkerschrift op een kleitablet, waarbij het ongebruikelijk was om de auteur daarop te vermelden.

Ook de getallenreeks van Fibonacci is ten onrechte vernoemd naar Leonardo Bonacci van Pisa, bijgenaamd Fibonacci (zoon van Bonaccio). De getallenrij was al veertienhonderd jaar eerder bekend in Indië.  Een beetje eerherstel aan de Indische wiskunde werd later verleend door de zogenaamde koeienrij te vernoemen naar Narayana uit Indië, waarbij opgemerkt mag worden dat de Fibonaccirij ook wel de konijnenrij wordt genoemd.

De vergelijking van Pell is ten onrechte genoemd naar de Engelse wiskundige John Pell. Dit kwam door een persoonsverwisseling door Leonhard Euler, die refereerde aan een brief van Lord Brouncker die voor het eerst dit soort vergelijkingen oploste in termen van de hoofdoplossing, maar daarbij de namen van Pell en Brouncker verwisselde. Bovendien werd de vergelijking al veel eerder in India bestudeerd en opgelost.

Stigler zelf bevestigde zijn bevinding door aan te geven dat zijn wet al eerder was ontdekt door Robert Merton. De wet van Stigler betreft alle wetenschappelijke domeinen. Een soortgelijke wet, maar dan specifiek gericht op de wiskunde is de wet van Boyer, vernoemd naar Carl Boyer.