Een reverspective of omkeerperspectief is een optische illusie aangebracht op een driedimensionaal oppervlak waarbij de delen die het meest veraf zijn dichtbij worden afgebeeld en omgekeerd. Het driedimensionale oppervlak kan een zigzag gevouwen stuk papier zijn of een stelsel (afgeknotte) piramides. De Britse kunstenaar Patrick Hughes (geb. 1939) is hier de bedenker van.

Figuur 1A is een provisorisch zelfgemaakt omkeerperspectief dat plat is neergelegd. De schuin van de onderkant genomen foto toont hoe het in elkaar zit. Het lijken drie aan elkaar geschakelde puntdaken die van voren en van achteren een beetje taps toelopen. In de overeenkomstige rechtopstaande schets (figuur 1B) zijn de drie punten van de daken roodgekleurd en steken daar naar voren. Verder zie je dan dat alles wat naar voren komt juist kleiner is weergegeven. Dat geeft onze hersenen de indruk dat dat juist naar achteren steekt. Onze hersenen reageren erop zoals ze ge- wend zijn: dichtbij is alles groter dan veraf.

Zo rond 2013 experimenteerde Monika Buch met zigzag gevouwen omkeer perspectieven in kleine houten kastjes. Het zijn geen grote afbeeldingen, maar slechts simpele gekleurde motieven. Heel anders dan de vaak enorme werken van Patrick Hughes. Met heel eenvoudige abstracties die lijken op raampartijen van gebouwen, toont zij het effect in zijn meest elementaire vorm. Net als in haar eerder besproken werk onderzoekt zij in hoeverre de inversie te versterken is door gebruik van kleur.

Het allereenvoudigst is wel het kastje van figuur 2. Het bevat een stuk aluminiumfolie waarin slechts één V-vouw zit met daarop gekleurde papieren stroken. De lange gele stroken zitten achterin het kastje, de korte stroken links en rechts steken juist naar voren. Hoe eenvoudig ook, het geheel levert een fraai aanzicht. Merk op dat de lichtere gele kleur van de lange stroken tegen de donkere kleuren van korte stroken links en rechts de inversie accentueert.

Figuur 3 is eveneens een gevouwen stuk aluminiumfolie met daarop een blauw geschakeerd papieren patroon dat veel lijkt op de raampartij van een gebouw. Hier steken de korte donkerblauwe verticale stroken in werkelijkheid naar voren en de lichte lange naar achteren. Maar het geeft de indruk alsof het andersom is. Bij het kastje van figuur 4 is sprake van een omkeerperspectief aangebracht op zigzag naast elkaar staande verticale spiegels. Onontkoombaar is dat hier heel vaag de fotograaf op de achtergrond ook zichtbaar is.

Uit al deze voorbeelden blijkt dat Patrick Hughes en Monika Buch proberen om bij een in werkelijkheid bol voorwerp met bijkomende gegevens de mogelijkheid te onderdrukken om het ook als een bol voorwerp te zien. Ze dringen je de interpretatie van een hol voorwerp op. De juiste interpretatie krijgt geen kans en wordt heel bewust uitgesloten.