Woordmastermind, een variant op het gewone spel Mastermind, speel je met z’n tweeën. Speler 1 bedenkt een woord van vijf letters. Speler 2 probeert het woord te raden door steeds een woord van vijf letters te vragen. Speler 1 geeft als antwoord hoeveel letters overeenstemmen met het gekozen woord, en hoeveel letters er op de juiste plaats staan. Stel, speler 1 kiest het woord MACHT en speler 2 vraagt HAARD. Dan geldt:

MACHT
HAARD 2 1

Er zijn twee overeenkomstige letters (de A en de H; italic) en er staat er één op de juiste plaats (de A; bold). Voor de duidelijkheid: speler 1 verraadt niet om wélke letters het gaat!

Hoe pak je dit aan als speler 2? In eerste instantie schrijf je de letters van het alfabet op, en bedenk je een woord van vijf letters. Als je van speler 1 ‘nul’ te horen krijgt, dan kun je jouw vijf letters doorstrepen en kies je vijf andere letters. Een mogelijk spelverloop is:

MACHT
HAARD 2 1
WAARD 1 1

Er is één letter gewijzigd, waardoor er één letter minder correspondeert. Zodoende weet je dat de W niet in het woord voorkomt en de H wel, maar dat die H niet op de juiste plek staat. Vervolgens kun je, bijvoorbeeld, de twee A’s door O’s vervangen (het is belangrijk om steeds met woorden te komen die in de Nederlandse taal voorkomen):

WOORD 0 0

Je weet nu zeker dat er één A in het woord voorkomt: op de tweede of derde positie. De letters O, R, D kun je schrappen. Maar mogelijk zijn er ook nog letters onder de nog niet gebruikte letters van het alfabet. Het idee is om eerst vijf woorden te vragen die zoveel mogelijk letters van het alfabet bevatten. Wij kwamen uit op 24 van de 26 letters, met de woorden:

FLINK
MOPJE
SCHUB
VADER
ZWYGT

(We doen bij dit spel alsof de Y en de IJ identiek zijn.) Alleen de letter E komt tweemaal voor. Mocht je vijf woorden kunnen verzinnen met in totaal 25 verschillende letters, laat het ons weten! Een woord met een X? SFINX bijvoorbeeld. En met de Q: met de Van Dale erbij vinden we QUANT.

Laten we eens kijken wat de gevolgen zijn voor het gekozen woord MACHT:

MACHT
FLINK 0 0
MOPJE 1 1
SCHUB 2 0
VADER 1 1
ZWYGT 1 1

Als de letter E voorkomt in het gekozen woord, dan staat de E zowel op de vierde als vijfde plek: zeer onwaarschijnlijk! Mocht de E niet voorkomen, dan zijn alle vijf de letters al gebruikt in de voorgestelde woorden. We kiezen een woord door vijf letters uit de laatste vier woorden te kiezen:

SPURT 1 1

Nu valt de S af. Zou de S in het woord voorkomen, dan stond de S in SPURT op de juiste positie, en in SCHUB niet. Dat kan niet! Op dezelfde manier vallen de P en de R af. Nog een woord:

BRUID 0 0

Alle letters van BRUID vallen dus af. Dat houdt in dat van SCHUB alleen de C en de H overblijven. In SPURT is dus de T juist. Eenvoudig volgt nu de oplossing (uiteraard gebruikmakend van het beperkte aantal woorden dat het Nederlands kent).

Je kunt Woordmastermind natuurlijk ook met kortere of langere woorden spelen. Als speler 1 een drieletterwoord kiest, welke negen woorden kan speler 2 dan kiezen om zoveel mogelijk letters uit het alfabet te overdekken? En als we met vier letters spelen, welke zeven woorden zullen we dan kiezen? En met zes, welke vijf woorden? En met zeven en met acht letters, welke vier woorden?

Opgave Hieronder zie je een rijtje van negen woorden. Weet jij welk vijfletterwoord speler 1 heeft gekozen? FLINK     1     0 MOPJE     1     0 SCHUB     1     1 VADER     1     0 ZWYGT     1     0 MACHT     1     0 GELUK     0     0 BOVEN     0     0 SPORT     4     1

Bekijk oplossing