Oplossing Fiets Foetsie
Inmiddels heeft Milli een nieuwe fiets. De vorige was gestolen toen deze nergens aan vast gemaakt was. En Milli gaat het natuurlijk niet nog een keer laten gebeuren dat hij zomaar gestolen wordt. Dus Phi is mee naar de fietsenstalling van de sportvelden om Milli een trucje te leren. Milli heeft er nog een hard hoofd in. Een fiets vastzetten als er geen rekken meer vrij zijn… en geen lantaarnpalen of hekken of andere vaste objecten… Vrij onwaarschijnlijk, denkt Milli. 'Zet je fiets daar maar neer, naast die andere', instrueert Phi. Milli zet braaf de nieuwe fiets naast een paar andere fietsen die ook niet meer in het rek pasten. 'Nu mag je je ketting eraf halen en zelf even goed nadenken, want ik weet zeker dat je dit zelf kunt verzinnen'. Phi wijst naar het rode kettingslot om de zadelpen van Milli’s nieuwe fiets.
Milli kijkt moeilijk, maar doet zoals gezegd is. Met het kettingslot in de hand, denkt Milli heel hard na. De fiets kan natuurlijk vastgemaakt worden aan een andere fiets. Maar dan kan de eigenaar niet meer weg als die eerder vertrekt dan Milli. Er zijn ook geen stallingen om 'm wel aan vast te zetten. Hmm…
Milli bestudeert de fietsen nog eens goed. Ze staan allemaal netjes op slot. De meeste hebben een kettingslot dat hun voorwiel blokkeert. Er staan fietsen met een hoge buis en fietsen met een lagere instap. Kinderfietsen en fietsen voor volwassenen. En dan daagt het. Milli denkt een oplossing te hebben! Het kettingslot aan een andere fiets vastmaken werkt niet, omdat die ander dan niet eerder weg kan. Wat overblijft is het kettingslot alleen aan een ander slot vast te maken. Dan zit je fiets wel vast en de ander kan eerder weg door het eigen slot los te maken. Dat is een symmetrische oplossing. Een paar kanttekeningen zijn wel op zijn plaats. Ten eerste: de oplossing is niet perfect. Want als de ander eerder vertrekt, staat je eigen fiets toch weer helemaal los. Bij het sporten zal dat, naar je mag hopen, niet al te lang zijn. Ten tweede: de ander kan misschien schrikken bij het zien van een andere fiets die aan diens fiets is vastgeketend. Denk jezelf maar eens in de schoenen van die ander. Niet iedereen zal meteen doorzien dat er weinig aan de hand is. Daarom gebruikt de familie Van der Torus deze techniek alleen als ze samen of met vrienden hun fietsen wegzetten en er geen rek of hek of paal in de buurt is.
Ten slotte nog het volgende. Sloten en sleutels kunnen gebruikt worden om dingen te beveiligen. In de digitale wereld zijn daar tegenhangers voor. Er zijn verschillende technieken om een bericht digitaal te versleutelen en veilig naar een ander te sturen. Bij een symmetrisch cryptosysteem dien je vooraf veilig sleutels met elkaar te delen. De zender en ontvanger gebruiken dan dezelfde sleutel voor versleutelen en ontsleutelen. In termen van fysieke sloten komt dat neer op het gebruik van één hangslot met twee identieke sleutels. Bij een asymmetrisch cryptosysteem gaat het wat anders. Als de zender iemand veilig een bericht wil sturen dan vraagt deze aan de ontvanger om een open hangslot (dat gesloten kan worden zonder sleutel), terwijl de ontvanger de sleutel houdt. Dat open hangslot wordt, enigszins verwarrend, wel een publieke sleutel genoemd. De sleutel die de ontvanger houdt heet dan de privésleutel, die natuurlijk geheim gehouden wordt.
De vraag waar Phi en Pi nog mee zitten is of er ook een digitale tegenhanger is waarbij je twee dingen wederzijds beveiligt door, als het ware, de sloten aan elkaar te maken.